Ongetwijfeld was Jobs een groot ondernemer en innovator, maar was hij ook een excellente leider? Laten we eens ‘Bommel’s view on leadership’ loslaten op Steve Jobs.  In deze analyse heb ik gebruik gemaakt van een aantal artikelen over Jobs’s management en leiderschapsstijl (zie de bijlagen). 

Als je deze analyses over Jobs doorneemt dan worden een aantal zaken heel snel duidelijk. Hij scoort bijzonder hoog op stempeldrang, pushing the limits en het ontstijgen van platvloerse doelstellingen. Ook scoor ik hem hoog op het element  ‘creatief kunnen omgaan met  je eigen incompetenties’. Dit lijkt wat raar omdat Jobs nou niet bepaald  incompetent, hulpzoekend of ‘afhankelijk  van zijn medewerkers’ overkomt. Day klopt, maar wat toch de doorslag geeft in mijn hoge score is dat Jobs  de selectie van goede mensen als cruciaal beschouwde en daar zelf veel tijd en energie in stak: hij zocht het neusje van de zalm. Dit duidt erop dat 1. hij heel goed wist waar hij zelf geen verstand van had en 2. de kunst beheerste om goed gebruik te maken van de competenties van zijn medewerkers. Iets wat lastiger wordt het element ‘successen vieren’. De jonge Steve Jobs had hier behoorlijk wat moeite mee en had de neiging om de successen van anderen zelf te claimen en de schuld van falen bij een ander te leggen. Bij de oudere Steve Jobs zijn er verschillende aanwijzingen dat hij de kunst ging verstaan om gezamenlijk successen te vieren. Hij groeide dus de goede kant op. Nog lastiger is het element noblesse oblige. Ik wil Steve Jobs niet te kort doen, maar ik heb geen aanwijzingen gevonden dat hij iemand was die gedreven werd door verheven idealen, humanitaire doelstellingen of een bepaalde ethiek e.d. Tevens was hij in zijn omgang met zijn medewerkers bloedhard en vertoonde weinig consideratie. Vandaar zijn ondergemiddelde score (met een vraagteken) op dit element. 

Was Steve Jobs vanuit ‘Bommels view’ een leider? Absoluut, gezien zijn hoge score op met name stempeldrang. Was hij een excellente leider? Nog niet. Met name zijn gebrek aan noblesse oblige belemmerde hem om dit predikaat te verdienen.

De taak van de commissie Halsema, aangesteld door het kabinet, was om een gedragscode te ontwerpen voor bestuurders van woningcorporaties, zorg- en onderwijsinstellingen. Dit naar aanleiding van wanbestuur en zelfverrijking bij de grootste woningbouwvereniging van Nederland, Vestia, en bij de destijds grootste scholenkoepel, Amarantis. 

De eerste conclusie van deze commissie was m.i. een hele goede: een code helpt niet.

De tweede conclusie is heel aardig, maar zal m.i. ook niet helpen. Volgens de commissie is een code niet genoeg, omdat er 'meer aan de hand is dan het immorele gedrag van bestuurders', namelijk weeffouten in het systeem van de semipublieke sector hebben geleid tot kwaliteitsdaling in de publieke dienstverlening en vormden een bron voor immoreel gedrag van bestuurders. Het probleem met deze conclusie dat je altijd weeffouten zult behouden, hoe goed je ook je best doet om dit te vermijden.

Wat dan? 

Volg Bommel. Hij wijst de weg naar goed leiderschap. Hij laat zien wat er fout gaat als je van zijn pad afwijkt. De enige vraag is of je zijn pad wilt volgen.

Download de Bommel poster: