Angst&Hoop

Kreeg de volgende vraag naar aanleiding van o.a. Bommeliaanse management development trajecten en het Nieuwe Leren:

Wat zou er in de management training volgens jou anders moeten om die slag te maken van onbewust onbekwaam naar bewust onbekwaam? En hoe zou je opdrachtgevers willen verlokken om dit perspectief te omarmen in plaats van te streven naar bewust bekwaam of zelfs onbewust bekwaam?

De slag van onbewust naar bewust onbekwaam is ogenschijnlijk eenvoudig te maken:
-lees een boek van bijvoorbeeld Covey of Quinn of volg een training in leidinggeven en de gemiddelde persoon kan niet anders dan concluderen dat hij/zij slechts deels voldoet aan de gestelde normen, ‘effective habits’ en competenties.
-maak ’s een sterkte/zwakte-analyse van je zelf, bevraag je mensen of baas hierop en weer kun je niet anders concluderen dat je in veel zaken nog onbekwaam bent.

Toch is het niet zo simpel en wel om de doodeenvoudige reden dat de angst om incompetent te worden gevonden nu eenmaal de oerangst is waar met name managers en leiders last van hebben (zie plaatje 1 met angstprofiel managers: elke beroep heeft zo zijn eigen profiel). Deze angst belemmert het herkennen en erkennen van de eigen onbekwaamheden. Vormen van kritische zelfreflectie vinden niet plaats. Kritische feedback van anderen wordt niet opgezocht of komt niet binnen.  We worden niet bewust onbekwaam. En vanuit deze angst komt er een eeuwig durende zoektocht naar recepten, oplossingen, tips&trucs opgang.  (zie plaatje 2)

Het probleem is dus hoe deze angst barrière geslecht zou kunnen worden. Angst an sich is slecht te managen dus is het verstandig om een andere dan de gebruikelijke uitlaatklep te leren. De gebruikelijke uitlaatklep is ‘werken aan jezelf’ om slimmer, bekwamer en vaardiger te worden en dus gevangen te raken in een eeuwige durende en doodvermoeiende zoektocht naar recepten, oplossingen, tips&trucs (zie plaatje 2). Een doeltreffender uitlaatklep die geleerd zou moeten is de Moeder van alle Competenties: het durven inschakelen van o.a. je medewerkers. Het vragen om hulp en medewerking. Impliciet erkennen dat je zaken niet weet, kunt, kent en durft. Vertrouwen uitspreken dat iemand het wel kan. Of, nog extremer (zoals Bommel regelmatig demonstreert): eisen dat iemand het kan!

De belofte naar opdrachtgevers/leidinggevers om deze slag te maken is heel groot en overtuigend: het leven wordt een stuk aangenamer & het werk gaat stukken soepeler. Overigens zal niet iedereen voor deze belofte willen zwichten. Geen probleem en dat moet je ook niet willen: iedereen heeft immers vrijheid van conclusie!